TWÓRCZOŚĆ
- Światopogląd Stanisława Ignacego Witkiewicza. Wr.: Ossol. 1976, 218 s. Rozpr. Lit., 15.
- O kulturze i znachorach. Kr.; Wr.: WL 1983, 303 s.
- Dyskusje ze Stanisławem Lemem. Wwa: Open 1996, 206 s. Wyd. 2 popraw. tamże 1997.
- Zakorzenieni, wykorzenieni. O carach, wodzach i człowieku osobnym. Wwa: Open 1997, 142 s.
- Chcieć i mieć. Samowiedza obyczajowa w Polsce czasu przemian. [Rozprawa]. Wwa: W.A.B. 2003, 285 s. Ser. z Wagą.
- Teatr i bruk. Szkice o krytykach teatralnych. Wwa: Ofic. Wydawn. Errata 2006, 198 s.
- „Wiadomości Literackie” prawie dla wszystkich. Wwa: W.A.B. 2012, 462 s. Ser. z Wagą.
- Szpakowska. Outsiderka. Rozm.: A. Chałupnik, J. Jaworska, J. Kowalska-Leder; J. Krakowska, I. Kurz. Wwa: Wydawn. Krytyki Polit. 2013, 317 s. Ser. z Różą — Wydaw. Krytyki Polit.
Praca doktorska, — Nagroda Fundacji Kościelskich w Genewie w 1977.
Zbiór szkiców, publikowanych uprzednio m.in. w „Twórczości”, przygotowany do druku w połowie lat 70 i wówczas wstrzymany.
Zawartość: I. Moralność i psychiatrzy: A bliźniego swego jak siebie samego [dot.: A. Kępiński: Psychopatologia nerwic]; Smutni i winni [dot.: A. Kępiński: Melancholia]; Natura i ład moralny [dot.: A. Kępiński: Lęk]; Czego potrzeba człowiekowi [dot.: A. Pawełczyńska: Wartości a przemoc]; Wbrew wyrokowi [dot.: H. Krall: Zdążyć przed Panem Bogiem]; Prośba o odpowiednie wykorzystanie Camusa [dot.: A. Camus: Eseje]; Los śmiertelnych [dot.: A. Toynbee [i in.]: Człowiek wobec śmierci]; Retro-porno-science fiction [dot.: Z. Freud: Poza zasadą przyjemności]; Szczotki firmy braci Sennebaldt [dot.: S.I. Witkiewicz: Narkotyki; Niemyte dusze]; Prolegomena do sennika egipskiego [dot.: E. Fromm: Zapomniany język]; Portret człowieka rozsądnego [dot.: J. Kozielecki: Koncepcje psychologiczne człowieka]; Jak prostować cudze ścieżki [dot.: K. Jankowski: Od psychiatrii biologicznej do humanistycznej]; Z życia żółwi [dot.: M. Mazur: Cybernetyka i charakter]. – II. Czy kultura jest poznawalna?: Strukturalizm i upiory [dot.: R. Callois]; Wielbłądy naszej świadomości [dot.: C.G. Jung: Archetypy i symbole]; Socjologia czegokolwiek [dot.: A. Hauser: Filozofia historii sztuki]; Ogólna historia wszystkiego [dot.: A. Hauser: Społeczna historia sztuki i literatury]; Z powodu Hausera [dot.: A. Hausera]; Rozszalały gestaltysta [dot.: M. MacLuhan: Wybór pism]; Młot na czarownice [dot.: S. Lem: Filozofia przypadku. Literatura w świetle empirii]; Homer i Emil Zola [dot.: E. Auerbach: Mimesis. Rzeczywistość przedstawiona w literaturze Zachodu]; Pięć grzechów Stanko Lasicia [dot.: S. Lesić: Poetyka powieści kryminalnej]; Kicz kiczów [dot.: A. Moles: Kicz, czyli sztuka szczęścia]. – III. Lęki społeczeństwa masowego: O wróżeniu z fusów i moralnej odpowiedzialności [dot.: S. Lem: Fantastyka i futurologia]; Zdobywcy i przystosowani [dot.: D. Riesman, N. Glazer, R. Denney: Samotny tłum]; Radosna dezintegracja [dot.: A. Toffler: Szok przyszłości]; Platon, Arystoteles i tłum [dot.: J. Dawydow: Sztuka jako zjawisko socjologiczne]; Dlaczego kochamy Klossa? [dot.: K.T. Toeplitz: Mieszkańcy masowej wyobraźni]; Dżinsy zamiast Mony Lizy [dot.: K.T. Toeplitz: Kultura w stylu blue jeans]; Zbiegowie z królestwa wolności [dot.: A. Osęka: Mitologie artysty]; Trzykroć przeklęta wolność sztuki [dot.: M. Czerwiński: Samotność sztuki]; Kultura od niechcenia podzielona [dot.: Z. Kałużyński: Pożegnanie Molocha]; Krytyka rozumu masowego [dot.: R. Hoggart: Spojrzenie na kulturę robotniczą w Anglii]; Czy istnieje kontrkultura? [dot.: A. Jawłowska: Drogi kontrkultury]; Gorsze od szkoły [dot.: I. Illich: Społeczeństwo bez szkoły].
Zawartość: Zamiast wstępu: Lem i krytycy. – R. I. Lem i Pan Bóg. – R. II. Lem i trzy ewolucje. – R. III. Lem i suwerenność człowieka. – R. IV. Lem wobec zła. – R.V. Lem w obszarze nauk społecznych. – Zakończenie: Lem wśród innych.
Zmienione wersje tekstów drukowanych na łamach „Twórczości”. – Nagroda w konkursie Fundacji Kultury „Promocja najnowszej literatury polskiej” w 1997.
Zawartość: Z perspektywy Trzeciego Rzymu [dot.: F. Dostojewski: Dziennik pisarza]. – W oczach Zachodu [dot.: H. Arendt: Korzenie totalitaryzmu]. – Sarmata między sobą a światem [dot.: W. Gombrowicz: Dziennik].
Nagroda Ministra Edukacji i Sportu w 2004. – Nominacja w 2004 do Nagrody Literackiej Nike i do nagrody tygodnika „Newsweek Polska” „Podporiusz” w kategorii nauka.
Zawartość: Boy [T. Żeleński]: teatr jako telenowela; [Jerzy] Stempowski: klasyk i socjolog; [Antoni] Słonimski: pół królestwa za dowcip; Kazimierza Wyki ucieczka sprzed teatru; [Tadeusz] Breza: krytyk-amator; Jan Kott: urwałem się z powroza; [Bohdan] Korzeniewski: powinności i postulaty; [Konstanty] Puzyna: prawda dramatu, prawda teatru; [Ludwik] Flaszen: kłopoty z rozumem; Romantyzm — wzory odświętne [dot. sympozjum i publikacji Style zachowań romantycznych]; [Tadeusz] Nyczek, jaki był; [Małgorzata] Dziewulska: dlaczego ogórek nie śpiewa?; Marta Fik: innej przeszłości nie będzie. – Appendix: bankructwo Wallenroda.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: W.A.B. 2012, pliki w formacie EPUB, PDF.
Nagroda Porozumienia Wydawców Książki Historycznej Klio (2012), Nagroda im. Kazimierza Wyki (2014).
Nominacje do Nagrody Literackiej Nike (2013), Nagrody Literackiej Gdynia (2013), Nagrody im. Kazimierza Mocarskiego (2013).
Zawartość: I. Widziane z zewnątrz. – II. Redaktor Mieczysław Grydzewski. – III. Słonimski i Boy. – IV. Tuwim. – V. Sztuka reportażu. – VI. Żydzi antysemici. – VII. Krytyka i krytycy. – VIII. Sztuki plastyczne i inne. – IX. Polityka historyczna i historia. – X. Wiara — wiedza — życie codzienne. – XI. Pismo ludzi zadowolonych.
Zawiera 7 rozmów M. Szpakowskiej z byłymi doktorantkami.
Artykuły w książkach zbiorowych i czasopismach, m.in.: Ogień i żal. O słownictwie wierszy miłosnych Kniaźnina i Karpińskiego. „Pam. Lit.” 1966 z. 4 s. 491–507. – O poglądach estetycznych Leona Winiarskiego. „Stud. Estet.” 1968 s. 247–265. – Witkiewiczowska teoria kultury. „Dialog” 1968 nr 10 s. 104–128. – A writer is no-man’s land. „Polish Perspectives” 1971 nr 10 s. 29–37. – Ucieczka Stanisława Lema. „Teksty” 1972 nr 3 s. 75–90; przekł. franc.: La fuite de Stanisław Lem. „Perspectives Polonaises” 1971 nr 10 s. 31–40, przekł. niem.: Die Flucht Stanisław Lems. „Polnische Perspectiven” 1971 nr 11 s. 23–32, przedr. w: Science Fiction. Theorie und Geschichte. München 1972 s. 293–303. – Kisielewski — powieści dla dorosłych. W: Literatura źle obecna. Rekonesans. Londyn 1984 s. 93–107, wyd. nast. Kr. 1986 s. 163–180. – Światopogląd sformułowany Fiodora Dostojewskiego. „Twórczość” 1984 nr 1 s. 74–97. – Miłość według Ortegi y Gasseta. Cz. 1–2. „Twórczość” 1989 nr 5 s. 121–125, nr 6 s. 122–126, przedr. pt. Sobre el Amor. W: José Ortega y Gasset. Szkice o miłości. Wwa 1989 s. 183–197. – Gombrowicz wśród dobrych i złych uczniów. „Dialog” 1990 nr 2 s. 122–133. – Moralité incomplète et moralité fissurée (à propos des films de Marcel Łoziński et Krzysztof Kieślowski). Przeł. M. Beau. „Polish Art Studies” 1992 s. 261–273. – Lévi-Strauss uporządkowany. „Twórczość” 1993 nr 11 s. 63–82. – Starość? Nikt na to nie zasługuje. „Dialog” 1998 nr 4 s. 145–158. – Kobieta jest kobietą jest kobietą. „Twórczość” 1999 nr 1 s. 80–91. – Sławomir Mrożek. „Emigranci”. W: Dramat polski. Interpretacje. Cz. 1. Gdańsk 2001 s. 288–299. – Uszy Karenina. W: L. Tołstoj, Anna Karenina. T. 2. Wwa 2001 s. 603–621. – Historia, demokracja, Hiob. „Prz. Polit.” 2002 nr 55 s. 18–23, przedr. w: „Prz. Filoz.-Lit.” 2009 nr 4 s. 153–165. – Lament nad Witkacym. „Znak” 2002 nr 3 s. 61–71. – Schopenhauerowska antropologia Stanisława Lema. W: Stanisław Lem — pisarz, myśliciel, człowiek. Kr. 2003 s. 8–21. – Antropologiczne przesłanki samotności. W: Kobieta i rewolucja obyczajowa. Społeczno-kulturowe aspekty seksualności. Wiek XIX i XX. Wwa 2006 s. 349–446. – Dzień Dziecka; Lodówka z zawartością; Pralka Frania; Spłuczka; Stołówka pracownicza. W: Obyczaje polskie. Wiek XX w krótkich hasłach. Wwa 2008 s. 54–64; 189–197; 254–259; 313–318; 327–333. – Jak skończyć Rewolucję? „Prz. Polit.” 2011 nr 108 s. 86–93. – Ich dwóch [dot. korespondencji S. Lema z S. Mrożkiem]. „Dialog” 2012 nr 2 s. 138–145. – Jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie. „Dialog” 2013 nr 2 s. 90–97 [dot. spotkania S. Mrożka i W. Gombrowicza w 1965 w Chiavari]. – Ten okropny Jean-Paul Sartre. „Prz. Polit.” 2013 nr 117 s. 90–97. – Witold Gombrowicz. „Ja” wobec kultury; Jerzy Stempowski. Niespieszny przechodzień; Stanisław Ignacy Witkiewicz. Twórczość przeciw konieczności; Tadeusz Żeleński (Boy). Próba zdrowego rozumu. W: Kulturologia polska XX wieku. Wwa 2013, t. I s. 276–305, t. II s. 305–319; 524–544; 657–680. – Co się liczy. „Dialog” 2014 nr 12 s. 5–13. – Afryka dzika. „Dialog” 2015 nr 3 s. 137–145. – Po marcu 1968. Teatr studencki. „Dialog” 2015 nr 2 s. 127–134. – Pół wieku „Tanga” [S. Mrożka]. „Dialog” 2016 nr 219-227.
Przekład
- K. Pomian: Europa i jej narody. Wwa: PIW 1992, 217 s. Bibl. Myśli Współcz. Wyd. nast. poszerz. Gdańsk: słowo/obraz/terytoria 2009, 257 s. Idee i Hist., wyd. 3 rozszerz. tamże 2009, 348 s.
Prace redakcyjne
- K. Puzyna: Szkoła dramaturgów i inne szkice. Przygotowała do druku M. Szpakowska. Teksty oprac. W. Majcherek. Wr.: Wiedza o Kulturze 1993, 187 s.
- Jak badać obyczaje? Materiały z konferencji zorganizowanej przez Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, Łowicz, listopad 2005. Red. i wstęp: M. Szpakowska. Wwa: Errata 2007, 166 s.
- Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów. Oprac.: A. Chałupnik [i in.]. Wstęp i red.: M. Szpakowska. Wwa: Wydawn. UW 2008, 312 s. Wiedza o Kulturze — UW.
- Obyczaje polskie. Wiek XX w krótkich hasłach. Pod red. M. Szpakowskiej. Wwa: W.A.B. 2008, 502 s. Ser. z Wagą.
- K. Puzyna: Czasem coś żywego. Teksty najważniejsze. Wybór: T. Nyczek, M. Szpakowska. Red. M. Szpakowska. Wwa: Agora 2015, 398 s. Bibl. Gaz. Wybor.
- Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej. Red.: J. Kowalska-Leder, P. Dobrosielski, I. Kurz, M. Szpakowska. Wwa: Wydawn. Krytyki Polit.; Inst. Kultury Pol. UW 2017, 574 s.
Wyd. jako dokument elektroniczny: Wwa: Wydawn. Krytyki Polit. 2017, pliki w formacie EPUB, MOBI.